Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 17.05.2007 tarih ve 26536 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5662 sayılı kanunun 7. maddesi ile kurulan Üniversitemizin kuruluş kanunu ile kurulmuştur.
Lisansüstü Eğitim – Öğretim Enstitülerinin Teşkilât ve İşleyiş Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde faaliyette bulunan Enstitünün Enstitü Müdürü, Enstitü Kurulu ve Enstitü Yönetim Kurulu olmak üzere üç ayrı organı bulunmaktadır. Enstitü Kurulu, müdürün başkanlığında müdür yardımcıları ve enstitüyü oluşturan Enstitü Ana Bilim ve Enstitü Ana Sanat Dalları başkanlarından; Enstitü Yönetim Kurulu ise, müdürün başkanlığında; müdür yardımcıları, müdürce gösterilecek 6 aday arasından Enstitü Kurulu tarafından 3 yıl için seçilecek 3 öğretim üyesinden oluşur.
Enstitü Kurulu ve Enstitü Yönetim Kurulu 2547 sayılı kanunla fakülte kurulu ve fakülte yönetim kuruluna verilmiş olan görevleri enstitü bakımından yerine getirirler.
Enstitünün Anabilim ve Anasanat Dalları; Eğitim Fakültesi, Fen Edebiyat Fakültesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, İlâhiyat Fakültesi, Spor Bilimleri Fakültesi ve Turizm Fakültesi bölümlerinden oluşurlar ve bu bölümlerle aynı adları taşırlar. Fakültelerin bölüm başkanları, aynı zamanda Enstitü Ana Bilim veya Enstitü Ana Sanat Dalının da başkanıdırlar.